Kada prelazite iz urbanih slojeva Beograda ili glamurozne uređenosti Budimpešte u Novi Sad, osjećate se kao da ste ušli u privlačan svijet ritma lakoće i bliskosti. Ovaj grad na obali Dunava odmah će vas očarati svojom arhitekturom koja odražava bogato naslijeđe i raznolikost kultura koje su utkane u njegovu dušu. Novi Sad, često nazivan "Srpskom Atinom", kombinuje različite arhitektonske stilove i kulture kako bi stvorio jedinstveni vizualni identitet.
Kulturno Naslijeđe Novog Sada
1. Gradska Kuća (Magistrat)
Najvažniji simbol Novog Sada i njegova gradska kuća, poznata kao Magistrat, nalazi se na Trgu slobode. Ovo monumentalno neorenesansno zdanje izgrađeno je 1895. godine i čini impresivan pejzaž grada. Za podizanje Magistrata raspisan je konkurs 1855. godine, na kojem su učestvovali graditelji iz cijele Habsburške Monarhije. Projekat je pripao baumeisteru Đerđu Molnaru, a zgrada Magistrata dominira gradskim trgom svojom impozantnom fasadom, tornjevima i detaljima koji prikazuju arhitektonske elemente neorenesanse.
2. Spomenik Svetozaru Miletiću
Spomenik Svetozaru Miletiću, najznačajnijem srpskom političaru u Vojvodini tokom 19. veka, stoji ponosno na Trgu slobode. Ova brončana statua visoka 5 metara djelo je slavnog hrvatskog vajara Ivana Meštrovića i postavljena je 1939. godine. Spomenik Miletiću simbolizira borbu za slobodu i prava različitih etničkih zajednica u Vojvodini i predstavlja važan deo kulturnog pejzaža Novog Sada.
3. Zgrada Rimokatoličkog Župnog Ureda – Plebanija
Zgrada Rimokatoličkog Župnog Ureda, poznata kao Plebanija, predstavlja jednu od rijetkih građevina koja je preživjela bombardiranje Novog Sada tokom Bune 1849. godine. Izgrađena 1808. godine prema planu Georga Efingera, ova zgrada ima klasične elemente i ostala je netaknuta u vremenima burne istorije. Ona svjedoči o bogatom kulturnom naslijeđu Novog Sada.
4. Zgrada Vojvođanske Banke (Trg Slobode)
Zgrada Vojvođanske Banke, poznata i kao nekadašnji Dom JNA, nalazi se na Trgu Slobode. Istorija ovog mjesta seže unazad do 1754. godine, kada je na tom mjestu postojala kafana "Kod Zelenog venca". S vremenom je ova građevina prolazila kroz različite transformacije i danas predstavlja spoj različitih arhitektonskih stilova. Bogata dekoracija i arhitektonski detalji čine ovu zgradu jednim od najprepoznatljivijih simbola grada.
5. Zgrada Hotela "Vojvodina"
Zgrada Hotela "Vojvodina" ima više od jednog i po vijeka istorije kao hotel, a kroz vijekove je mijenjala svoj naziv. Prvi hotel na ovom mjestu izgradio je Johan Ajgler 1854. godine. Bila je to luksuzno opremljena građevina u klasičnom stilu. Ova zgrada je svjedok vremena i mijenjanja arhitektonskih stilova kroz različite epohe.
6. Zgrada Gimnazije "Jovan Jovanović Zmaj"
Zgrada Gimnazije "Jovan Jovanović Zmaj" izgrađena je u duhu eklekticizma na mjestu gdje se od druge polovine 18. vijeka nalazila Srpska pravoslavna velika gimnazija. Projekat za ovu zgradu izradio je jedan od najpoznatijih srpskih arhitekata s kraja 19. i početka 20. vijeka. Zgrada odiše elegancijom i stoljetnom istorijom obrazovanja u Novom Sadu.
7. Vladičanski Dvor Eparhije Bačke Srpske Pravoslavne Crkve
Vladičanski Dvor Eparhije Bačke Srpske Pravoslavne Crkve uvijek se nalazio u blizini sabornog hrama sv. Đorđa i predstavlja važan deo pravoslavne istorije Novog Sada. Originalna zgrada Dvora iz 1741. godine uništena je tokom bombardiranja Novog Sada. Nova zgrada, sa svojom impozantnom arhitekturom, svjedoči o religioznom naslijeđu grada.
8. Zgrada Centralnog Kreditnog Zavoda
Zgrada Centralnog Kreditnog Zavoda, koja se nalazi na uglu Miletićeve i Grčkoškolske ulice, predstavlja remek-djelo akademskog stila bogato ukrašeno dekoracijama. Projekt je izradio češki arhitekta Franjo Voruda, a izgradnja je završena 1895. godine. Ova zgrada svojom grandioznošću i stilom privlači pažnju svih prolaznika.
9. Kompleks: Novosadska Sinagoga sa Zgradama Jevrejske Škole i Jevrejske Opštine
Kompleks Novosadske Sinagoge sa zgradama Jevrejske Škole i Jevrejske Opštine čini važnu kulturno-istorijsku cjelinu. Izgrađen prema zamislima mađarskog arhitekte Lipota Baumhorna, ovaj kompleks se smatra jednim od najvažnijih spomenika jevrejske kulture u Srednjoj Evropi. Sinagoga je remek-djelo secesijskog stila i često je izabrana za mjesto održavanja kulturnih događaja.
10. Dunavska Ulica
Dunavska Ulica, jedna od najstarijih ulica u Novom Sadu, spaja obalu Dunava i Zmaj Jovinu ulicu. Ova ulica ima bogatu istoriju, a njen današnji izgled rezultat je obnove koja je otpočela sredinom 19. veka nakon velikih razaranja tokom Bune 1849. godine. Guste niskospratnice i dućani stvaraju autentičnu atmosferu ovog dijela grada.
11. Dunavski Park
Dunavski Park se proteže uz Dunavsku ulicu i nosi ime po istoj. Ovaj park je nastao u 19. veku na mjestu koje je nekada bilo močvarno zemljište. Danas je to omiljeno mjesto za šetnje i opuštanje, a njegova bujna zelena vegetacija pruža osvježenje u samom srcu grada.
12. Zgrada Pokrajinske Vlade i Skupštine AP Vojvodine – Banovina
Zgrada Pokrajinske Vlade i Skupštine AP Vojvodine, poznata kao Banovina, izgrađena je između 1936. i 1940. godine prema projektu istaknutog arhitekte Dragiše Brašovana. Ova jedinstvena arhitektonska cjelina kombinuje elemente eklekticizma i moderne arhitekture. Impresivna fasada, stubovi i detalji čine je nezaobilaznom tačkom za ljubitelje arhitekture.
13. Javno Preduzeće Sportski i Poslovni Centar Vojvodina (SPENS)
Šetajući ulicama Novog Sada, ne možete da ne primijetite raznolikost ponude u okviru Sportskog i Poslovnog Centra Vojvodina (SPENS). Ovaj kompleks nudi širok spektar usluga, uključujući prodavnice, banke, turističke agencije, knjižare, klubove za zabavu, fitnes centre i mnoge druge objekte. SPENS je poput grada unutar grada, privlačeći posetioce različitih interesovanja.
14. Petrovaradinska Tvrđava
Petrovaradinska Tvrđava, poznata kao "Gibraltar na Dunavu", jedno je od najvažnijih arhitektonskih i istorijskih čuda Novog Sada. Građena između 1692. i 1780. godine, ova impozantna tvrđava prostire se na površini od 112 hektara. Gornji i Donji Grad te različiti bastioni i tuneli čine ovu tvrđavu posebnom destinacijom za posetioce.
15. Toranj sa Satom
Gornji Grad Petrovaradinske Tvrđave dominira Toranjem sa Satom. Ovaj toranj izgrađen je na mestu starijeg tornja koji je uništen sredinom 18. veka. Veliki časovnik prečnika od preko dva metra prikazuje vrijeme na svim stranama sveta. Toranj je simbol Petrovaradinske Tvrđave i jedno od najprepoznatljivijih obeležja Novog Sada.
16. Podzemne Vojne Galerije
Podzemne Vojne Galerije čine četvorospratni komunikaciono-odbrambeni sistem dužine od 16 kilometara, što čini jedinstvenu atrakciju Petrovaradinske Tvrđave. Građenje ovog kompleksnog sistema završeno je 1783. godine, a sastoji se od koridora, prostorija različite namene, borbenih linija s puškarnicama i minskih sistema. Posetioci ovih galerija mogu naučiti mnogo o vojnoj istoriji regije.
17. Beogradska Kapija
Beogradska Kapija je izgrađena 1753. godine između Bastiona sv. Ernesta i Bastiona sv. Ignacija. Ova kapija ima dužinu od 20 metara i ima dva koloseka i dva pješačka prolaza. U produžetku Beogradske Kapije postojao je i "Centralni kazneni zavod Vojnog suda Slavonske generalne komande", koji je bio deo vojnog sistema tvrđave.
Zaključak
Arhitektura Novog Sada odiše raznolikošću i bogatom istorijom. Ovaj grad na obali Dunava predstavlja spoj različitih arhitektonskih stilova, kulturnih uticaja i istorijskih perioda. Od neorenesanse i secesije do modernih konstrukcija, Novi Sad nudi bogatu i raznovrsnu Arhitekturu.
Ako ostajete duže i treba vam Majstor Moler Novi Sad. Javi te nam se, tu smo da vam učinimo boravak u Novom Sadu što prijatnijim.
Povezani Članci:
